Nie-HDL - NOWY PARAMETR W LIPIDOGRAMIE. JAKA JEST JEGO PRZYDATNOŚĆ KLINICZNA?

WYTYCZNE PTL/KLRWP/PTK POSTĘPOWANIA W ZABURZENIACH LIPIDOWYCH DLA LEKARZY RODZINNYCH 2016
zalecają, aby nie-HDL cholesterol był oznaczany w każdym profilu lipidowym. Jaka jest przydatność kliniczna tego parametru i dlaczego autorzy wytycznych zalecają, aby nie-HDL cholesterol oznaczany był rutynowo?

Wiadomo, że w rozwoju ChNS niebagatelną rolę odgrywają lipoprotetiny aterogenne, w tym głownie LDL. Jednak sam pomiar LDL nie jest całościowym obrazem cząstek aterogennych, pomija bowiem istotnie klinicznie frakcje małych lipoprotein (VLDL), które są uwzględniane podczas pomiaru nie-HDL cholesterolu. Możemy zatem powiedzieć, że nie-HDL cholesterol pokazuje łączne stężenie wszystkich lipoprotein aterogennych.

Oznaczanie tego parametru jest rekomendowane we wszystkich pomiarach profilu lipidowego, ale w szczególności u pacjentów:

z wysokim i bardzo wysokim ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych ( wg Pol-SCORE) z osiągniętym celem LDL cholesterolu
z wysoką hipertrójglicerydemią, gdzie możemy lepiej oszacować ryzyko w porównaniu z LDL cholesterolem.

LDL cholesterol nadal jest rekomendowany jako najważniejszy cel leczenia dyslipidemii. Nie-HDL należy rozważyć jako drugorzędowy cel terapii.

Jakie są korzyści ze stosowania nie-HDL cholesterolu jako celu interwencji klinicznej ?

pokazuje łączne stężenie wszystkich lipoprotein aterogennych
uwzględnia przypadki podwyższonego stężenia TG
zasadniczo równoważna wartość prognostyczna ze stężeniem apolipoproteiny B

Rekomendacje dotyczące docelowego stężenia nie-HDL-C

Ryzyko

Docelowe stężenie nie-HDL-C

małe:

ryzyko zgonu z powodu choroby sercowo-naczyniowej
< 1% wg Pol-SCORE

nie-HDL-C < 145 mg/dl
(3,8 mmol/l) *

umiarkowane:

ryzyko zgonu z powodu choroby sercowo-naczyniowej
≥ 1% i < 5% wg Pol-SCORE

duże:

silny pojedynczy czynnik ryzyka (rodzinna dyslipidemia,
ciężkie nadciśnienie tętnicze)
cukrzyca typu 1 i typu 2 bez dodatkowego czynnika ryzyka
lub uszkodzenia narządowego
umiarkowane stadium przewlekłej choroby nerek
(GFR: 30–59 ml/min/1,73 m2)
ryzyko zgonu z powodu choroby sercowo-naczyniowej
≥ 5% i < 10% wg Pol-SCORE

nie-HDL-C < 130 mg/dl
(3,3 mmol/l) *

bardzo duże:

rozpoznana choroba sercowo-naczyniowa

cukrzyca typu 1 i typu 2 z ≥ 1 czynnikiem ryzyka lub
uszkodzeniem narządowym (np. mikroalbuminuria)

ciężka przewlekła choroba nerek
(GFR < 30 ml/min/1,73 m2)

ryzyko zgonu z powodu choroby sercowo-naczyniowej
≥ 10% wg Pol-SCORE

nie-HDL-C < 100 mg/dl
(< 2,6 mmol/l ) *

OCENA RYZYKA SERCOWO-NACZYNIOWEGO wg PoL-SCORE (2015)

Małe lub umiarkowane ryzyko sercowo-naczyniowe: < 5% wg Pol-SCORE
Duże ryzyko sercowo-naczyniowe: ≥ 5% i < 10% wg Pol-SCORE lub 1. silny pojedynczy czynnik ryzyka (rodzinna dyslipidemia, ciężkie nadciśnienie tętnicze) 2. cukrzyca typu 1 i typu 2 bez dodatkowego czynnika ryzyka lub uszkodzenia narządowego 3. umiarkowane stadium przewlekłej choroby nerek (GFR: 30-59 ml/min/1.73m²)
Bardzo duże ryzyko sercowo-naczyniowe: ≥ 10% wg Pol-SCORE lub 1. rozpoznana choroba sercowo-naczyniowa 2. cukrzyca typu 1 i typu 2 z jednym i więcej czynnikiem ryzyka lub uszkodzeniem narządowym (np. mikroalbuminuria) 3. ciężka przewlekła choroba nerek (GFR: < 30 ml/min/1.73m²)

Pełen tekst wytycznych dostępny jest pod linkiem: https://klrwp.pl/strona/255/wytyczne-lipidowe-2016/pl