facebook
Logo ALAB laboratoria  Sp. z o.o.

Biochemiczne markery nowotworowe w diagnostyce onkologicznej


W krajach rozwiniętych, w tym również w Polsce, nowotwory złośliwe stanowią drugą po chorobach układu krążenia przyczynę zgonów. Każdego roku tysiące osób umiera na raka. Złośliwa odmiana tej choroby dotyczy grupy blisko 100 schorzeń zaklasyfikowanych w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych. Jak powinna wyglądać profilaktyka zachorowań? Czy przed rakiem można się ustrzec?


Statystyki niestety nie wyglądają optymistycznie. W ciągu trzech ostatnich dekad liczba zachorowań na nowotwory złośliwe w Polsce wzrosła ponad dwukrotnie. W 2010 roku odnotowano ponad 140,5 tys. zachorowań. Na niechlubnej liście najczęściej diagnozowanych odmiana raka u mężczyzn wciąż przodują nowotwory płuca (20% zachorowań), w dalszej kolejności gruczołu krokowego (13%), jelita grubego (12%), pęcherza moczowego (7%), a także żołądka, nerki, krtani, białaczka i chłoniaki. Wśród kobiet natomiast dominującym nowotworem jest rak piersi (ponad 20% zachorowań), a następnie rak jelita grubego (10%) i płuca (9%). W dalszej kolejności występują rak trzonu macicy (7%), jajnika (5%) oraz szyjki macicy, nerki, żołądka oraz tarczycy.

Wzrost liczby nowo zarejestrowanych zachorowań wiąże się z rozwojem metod diagnostycznych, dzięki którym rośnie także liczba wcześnie diagnozowanych nowotworów. To dla wielu pacjentów onkologicznych szansa na skuteczne leczenie. Mimo to do gabinetów lekarskich wciąż trafiają pacjenci w stadium uogólnionego procesu nowotworowego, co znacząco utrudnia terapię. W wielu przypadkach niepokojące objawy pojawiają się dopiero, gdy choroba jest już zaawansowana. Aby nie dopuścić do takiego stanu, warto wykonywać systematyczne badania profilaktyczne. Obecnie laboratoria oferują specjalistyczną diagnostykę biochemiczną, molekularną i genetyczną, która pozwala nie tylko na wczesne wykrycie choroby, ale i na określenie predyspozycji do zachorowania. Jednym z takich badań jest oznaczenie markerów nowotworowych.

Komórki nowotworowe posiadają zdolność wytwarzania i uwalniania do płynów ustrojowych substancji i związków występujących w warunkach fizjologicznych, jednak w znacznie mniejszych stężeniach bądź tylko na pewnym etapie rozwoju człowieka. Gdy człowiek zachoruje, jego organizm w odpowiedzi na rozwijający się nowotwór zaczyna dokonywać m.in. zmian stężeń i aktywności wskaźników biochemicznych, w tym również tych nieswoistych dla nowotworów. Markery nowotworowe to cechy charakteryzujące tkanki lub komórki nowotworowe. Określają one np. mutacje w onkogenach i genach supresorowych lub aberracje chromosomalne.

Markery nowotworowe wykorzystywane są we wszystkich fazach procesu diagnostycznego, takich jak:

  • badania przesiewowe (profilaktyka nowotworów),
  • rozpoznanie toczącego się procesu nowotworowego w korelacji z konkretnymi objawami,
  • określanie stopnia zaawansowania choroby (zależność poziomu markera od zaawansowania procesu nowotworowego),
  • lokalizacja zmian nowotworowych w obrębie narządu (markery narządowo swoiste),
  • monitorowanie skuteczności leczenia (ocena progresji/regresji choroby po zastosowanej operacji czy radioterapii/chemioterapii, wykrycie wznowy),
  • wyznaczanie potencjalnego celu terapeutycznego dla nowych leków.


Badanie poprzez oznaczenie markerów jest ekonomiczną i nieinwazyjną metodą, mogącą w pewnych przypadkach zastąpić bardziej kosztowną i obciążającą organizm diagnostykę. Zapraszamy do kontaktu z ALAB Laboratoria. Cena badania uzależniona jest od laboratorium wykonującego badanie.


Materiał informacyjny do pobrania:

Biochemiczne markery nowotworowe 2015 (PDF, 3.6MB)